تحلیل چند معیاره مبتنی بر GIS برای مکان یابی بیمارستان( مطالعه موردی: شهر اردبیل)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده ........................................... 1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1 مقدمه........................................ 3
1-2 بیان مسئله................................... 3
1-3 اهداف تحقیق................................... 5
1-4 اهمیت تحقیق.................................... 5
1-5 سوالات تحقیق................................... 5
1-6 پیشینه تحقیق.................................. 5
1-7 روش تحقیق..................................... 6
1-8 روش تجزیه و تحلیل داده ها...................... 6
1-9 تعریف واژه ها................................ 7
فصل دوم: ادبیات و مستندات، چاچوب ها و مبانی، سابقه و پیشینه تحقیق
2-1 مقدمه........................................ 9
2-2 مکان یابی.................................... 10
2-3 ویژگی های موثر بر مکان یابی.................. 11
2-4 انواع مدل های مکان یابی به روش کیفی و کمی.... 11
2-4-1 مدل کیفی................................... 11
2-4-1-1 نمره دهی.................................. 11
2-4-1-2 روش فازی................................. 12
2-4-2 مدل کمی.................................... 12
2-4-2-1 مدل های مکان یابی روی سطح................ 13
2-4-2-2 مدل های مکان یابی روی شبکه............... 13
2-5 انواع مراکز خدمات درمانی..................... 13
2-5-1 اراضی خدمات درمانی......................... 13
2-5-2 سرانه کاربری درمانی........................ 14
2-6 بیمارستان.................................... 15
2-6-1 مکان یابی بیمارستان........................ 15
2-6-2 ویژگی های موثر در انتخاب مکان بیمارستان.... 15
2-7 معیارهای مکان یابی بیمارستان................. 17
2-7-1 نزدیکی به مراکز مسکونی..................... 17
2-7-2 فاصله از مراکز صنعتی....................... 18
2-7-3 فضاهای سبز................................. 18
2-8 روش های تعیین اولویت گزینه ها................ 18
2-8-1 روش ترکیب خطی وزنی (WLC)................... 18
2-8-2 فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)............. 19
2-8-2-1 چارچوب مفهومی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی... 19
2-8-2-2 ساختن سلسله مراتبی........................ 19
2-9 روش AHP...................................... 20
فصل سوم: روش تحقیق
3-1 مقدمه........................................ 23
3-2 موقعیت جغرافیایی اردبیل...................... 23
3-3 ویژگی های جغرافیایی.......................... 24
3-4 تاریخچه شهر اردبیل........................... 25
3-5 ساختار جمعیتی و اجتماعی اردبیل................ 26
3-5-1 جمعیت شهری اردبیل........................... 26
3-5-2 تعداد خانوار در شهر اردبیل................. 26
3-5-3 بعد خانوار در شهر اردبیل................... 27
3-6 کاربری زمین شهری............................. 27
3-6-1 وضعیت نظام کاربری اراضی اردبیل............. 29
3-6-1-1 دسترسی به خدمات درمانی.................... 30
3-6-1-2 کاربری تجاری.............................. 31
3-6-1-3 کاربری آموزشی............................ 31
3-6-1-4 کاربری ورزشی............................. 32
3-7 وضعیت کالبدی زیر ساخت ها و خدمات موجود....... 32
3-7-1 برخورداری از شبکه آب و فاضلاب............... 32
3-7-2 برخورداری از شبکه تلفن و مخابرات............ 33
3-7-3 برخورداری از شبکه برق...................... 33
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل و بیان نتایج حاصله از تحقیق
4-1 مقدمه........................................ 35
4-2 تعریف معیارها و تهیه لایه های مورد نظر......... 35
4-3 طبقه بندی مجدد داده ها........................ 36
4-3-1 نزدیکی به مراکز مسکونی..................... 37
4-3-2 دسترسی به شبکه های ارتباطی اصلی............ 38
4-3-3 نزدیکی به فضای سبز شهری.................... 41
4-3-4 فاصله از کارگاه های صنعتی.................. 43
4-3-5 فاصله از مراکز بیمارستانی موجود............ 44
4-3-6 فاصله از رودخانه........................... 46
4-3-7 نقشه کاربری اراضی شهری..................... 48
4-4 روش AHP...................................... 52
4-5 همپوشانی (Overlay) کردن لایه های اطلاعاتی با استفاده از GIS 55
فصل پنجم: بحث و تفسیر و نتیجه گیر و جمع بندی
5-1 نتیجه گیری................................... 58
5-2 پاسخ به سوالات تحقیق........................... 59
5-3 پیشنهادات.................................... 60
منابع و مآخذ..................................... 63
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول (2-1) سرانه تاسیسات درمانی پیشنهادی شهرهای ایران 14
جدول (2-2) مقیاسی برای مقایسه دو به دو........... 20
جدول (3-1) جمعیت و متوسط نرخ رشد سالیانه نقاط شهری کشور و شهر استان اردبیل........................................... 26
جدول (3-2) مقایسه بعد خانوار شهر اردبیل با کشور در سال 1385 27
جدول (3-3) مشخصات بیمارستان های شهر اردبیل....... 30
جدول (3-4) برخی شاخص های بخش بهداشت و درمان شهرستان اردبیل 31
جدول (4-1) ارزش گذاری لایه های اطلاعاتی بر حسب فاصله 36
جدول (4-2) ارزش گذاری کاربری ها بر اساس درجه تناسب آن ها برای ایجاد مراکز بیمارستان.................................. 49
جدول (4-3) مقیاسی برای مقایسه دو به دو........... 52
جدول (4-4) وزن دهی لایه های اطلاعاتی............... 55
جدول (4-5) وزن نهایی معیارها...................... 55
فهرست نمودارها
عنوان صحفه
نمودار(4-1) مقایسه زوجی معیارها............................................................................................53
نمودار(4-2) مقایسه زوجی معیارهای سازگار..............................................................................53
نمودار (4-3) مقایسه زوجی معیارهای ناسازگار...........................................................................54
فهرست نقشه ها
عنوان صفحه
نقشه (3-1) موقعیت شهر اردبیل در شهرستان، استان و کشور 23
نقشه (4-1) مراکز مسکونی شهر اردبیل.............. 37
نقشه (4-2) فاصله و ارزش گذاری بر حسب فاصله از مراکز مسکونی 38
نقشه (4-3) راه های ارتباطی شهر اردبیل............ 39
نقشه (4-4) فاصله و ارزش گذاری بر حسب فاصله از راه های ارتباطی 40
نقشه (4-5) فضای سبز شهر اردبیل................... 41
نقشه (4-6) فاصله و ارزش گذاری بر حسب فاصله از فضای سبز 42
نقشه (4-7) مراکز صنعتی شهر اردبیل................ 43
نقشه (4-8) فاصله و ارزش گذاری بر حسب فاصله از مراکز صنعتی 44
نقشه (4-9) مراکز بیمارستانی و درمانی شهر اردبیل.. 45
نقشه (4-10) فاصله و ارزش گذاری بر حسب فاصله از مراکز بیمارستانی و درمانی........................................... 46
نقشه (4-11) منابع آب های سطحی.................... 47
نقشه (4-12) فاصله و ارزش گذاری بر حسب فاصله از منابع آب های سطحی 48
نقشه (4-13) کاربری اراضی شهر اردبیل.............. 50
نقشه (4-14) ارزش گذاری کاربری اراضی.............. 51
نقشه (4-15) ارزش گذاری نهایی و اولویت بندی زمین های شهری برای ایجاد بیمارستان........................................ 56
نقشه نهایی (5-1) نشان دهنده مکان های مناسب برای استقرار مراکز بیمارستانی....................................... 59
چکیده
موضوع دسترسی به خدمات شهری از جمله مسائل مهمی است که ابعاد گوناگون امور شهری را تحت تأثیر قرار می دهد. خدمات بهداشتی- درمانی نمونه ای از این دسته است که الزام در دسترسی مناسب به آن ها برای تمامی افراد ضروری می باشد. تصمیم گیری برای مکانیابی مراکز خدمات بهداشتی - درمانی از جمله بیمارستان نه تنها از نظر نحوه ارائه خدمات و تحمیل هزینه ها به استفاده کنندگان حائز اهمیت است بلکه خود در توسعه شهر و تعیین الگوی توزیع مکانی تقاضا برای سکونت تأثیر قابل ملاحظه ای دارد. در این مطالعه، هدف عمده سنجش میزان کمبود بیمارستان ها در سطح شهر اردبیل، چگونگی توزیع جغرافیایی و مکانیابی بهینه این مراکز با توجه به استانداردها و ضوابط علمی بوده است. سپس با بهره گیری از امکانات سامانه اطلاعات جغرافیایی و تجزیه و تحلیل دادهها و در نهایت با بهره گیری از شاخص همپوشانی برای مکانیابی بهینه فضاهای شهری به منظور احداث بیمارستان در این شهر اقدام شد. در این پژوهش داده های مکانی از روی نقشه های رقومی تهیه و داده های توصیفی نیز با استفاده از آمار و پژوهش های کتابخانه ای جمع آوری گردید. سپس برای هر یک از عوامل تأثیرگذار در مکانیابی بیمارستان، لایه های مرتبطه (مراکز مسکونی، فضای سبز، شبکه ارتباطی، کاربری اراضی، فاصله از مراکز صنعتی، فاصله از مراکز بیمارستانی موجود، فاصله از رودخانه) تهیه شد و در هر لایه حریم کاربری ها مشخص گردید؛ سپس با توجه به میزان تأثیر هر یک از معیارها و مقایسات زوجی به روشAHP و به کمک نرم افزار Expertchoice وزن لایه ها محاسبه شد، نهایتاً با بهره گیری از نتایج حاصل از تلفیق لایه های اطلاعاتی، زمین های شهر اردبیل برای انتخاب مکان مناسب احداث بیمارستان در 4 دسته از عالی تا ضعیف تقسیم بندی گردید. نتایج حاصله نشان می دهند که توزیع فعلی بیمارستان در منطقه مورد مطالعه متناسب با توزیع جمعیت نیست وبیشتر بیمارستان ها در قسمتهای مرکزی شهر متمرکز هستند. ضمناً مکان های تعیین شده برای بیمارستان، از نظرزمان دسترسی برای شهروندان مناسب می باشد.
کلمات کلیدی: بیمارستان، مکان یابی، اردبیل،AHP، GIS
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1 مقدمه
شهرنشینی روندی مثبت است و شهرها موتور توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هستند. لیکن در شهرهای کنونی کیفیت زندگی شهری از نظر آسایش، ایمنی و زیبایی با افت شدید رو به رو گردیده است. متاسفانه برنامه ریزی شهری معاصر نه تنها نتوانسته است بر این مشکلات فائق آید بلکه گاهی خود به تشدید آن ها کمک کرده است(کریمی،1385).
در دهه اخیر به ویژه با توجه به هزینه های بالای خدمات پزشکی ناشی از توسعه و تکامل تکنولوژی پزشکی و نیز مشکلاتی که از نظر تامین مالی این هزینه ها برای اغلب دولت ها فراهم بوده است، سیاست گذاران و دولتمردان پذیرفته اند که بهداشت و درمان یک مسئله اجتماعی صرف نبوده و باید جنبه های اقتصادی نیز مورد توجه و بررسی قرار گیرد. لازم به ذکر است که در کشور ایران بیش از 5 درصد تولید ناخالص داخلی و 5 تا 10 درصد هزینه های دولت به این بخش اختصاص یافته است(فرح آبادی و همکاران،1389).
اما بررسی ها نشان می دهد که بیش از نیمی از منابع ملی بهداشتی در کشورهای مختلف به هدر می روند و در کشورهای توسعه نیافته، منابع محدود به صورت ناکارآمد مصرف می شوند و اعتبارات عمومی صرف خدماتی می شود که تناسب و اثر بخشی لازم را ندارند لذا ارزیابی عملکرد واحد های ارائه دهنده خدمات سلامتی، امروزه به موضوع بسیار مهمی تبدیل شده و استفاده از نتایج ارزیابی ها، به عنوان یک ابراز مدیریتی غیر قابل چشم پوشی، برای تمام مدیران در سطوح مختلف سیستم سلامت عمومیت یافته است(فرح آبادی و همکاران،1389).
بنابراین این پایان نامه برآن است که به مسئله جا نمایی مکان های بهینه جهت استقرار مراکز درمانی در شهر اردبیل پرداخته تا در صورت مهیا بودن شرایط مالی برای مسئولان در مکان های مناسب مراکز بیمارستانی احداث گردد تا شهروندان دسترسی راحت تری به مراکز درمانی بویژه بیمارستانی داشته باشند.
1-2 بیان مسئله
از آن جایی که ایجاد مراکز خدماتی جدید مستلزم صرف هزینه های زیادی می باشد، بنابراین تعیین بهترین مکان این مراکز به نحوی که تعداد بیشتری از شهروندان از خدمات آن بهره مند شوند، بسیار مهم است. عدم انتخاب محل بهینه برای ایجاد یک بیمارستان مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد که از سال های گذشته در شهرهای بزرگ کسب شده است و حاکی از آن است که مکان یک بیمارستان نزدیک فضای سبز و پارک ها و دور از مناطق تجاری و شلوغ انتخاب گردد، راههای دسترسی به آن مناسب باشد یا به عبارت دیگر در نزدیکی را ه های اصلی شهر قرار داشته باشد، به مراکز با تراکم جمعیتی بالا نزدیک باشد تا تعداد بیشتری از شهروندان از خدمات آن بهره مند شوند و در نهایت در فاصله مناسبی از مراکز بیمارستانی موجود باشد تا توزیع خدمات درمانی در دورن شهر مناسب باشد (فرح آبادی و همکاران، 1390).
دسترسی به خدمات درمانی را می توان از دو بعد فقدان کاربری و عدم قرارگیری مناسب آن مورد بررسی قرار داد، فقدان یک فعالیت نیاز به احداث یک کاربری در یک منطقه است اما عدم قرارگیری مناسب مقوله ای است که یک فعالیت مکان یابی مناسبی نداشته و منجر به اتلاف وقت، انرژی، هزینه رفت و آمد، کاهش دسترسی، اجبار به استفاده بیشتر از اتومبیل و... می گردد (خاکپور و همکاران، 1390).
سیستم اطلاعات جغرافیایی تکنیکی کمی در تصمیم گیری، تعیین روندها و مکان یابی است که در مطالعات مربوط به مکان و سطوح مختلف برنامه ریزی به کار گرفته می شوند، روی آوردن به سیستم اطلاعات جغرافیایی امروزه از جمله کا رآترین شیوه ها برای ارتقای سیاست گذاری و نیز بهبود برنامه ریزی و اجرای طرح های شهری به شمار می رود. بنابراین برخوداری از یک شبکه اطلاعات جغرافیایی پیشرفته و کامل، بهترین زمینه را برای برنامه ریزی های گوناگون فراهم می آورد و موجب افزایش بهره وری در اجرای طرح ها، حتی در بخش های مختلف خدمات شهری می شود (احمدی و همکاران، 1390).
شهر اردبیل به عنوان مرکز استان اردبیل و به واسطه عواملی از قبیل مهاجرت روستا-شهری رشد فزاینده طبیعی جمعیت و نظایر اینها، با افزایش بیش ا
326-شبیه سازی آزمون غیر مخرب بتن با استفاده از سیستم GPR به روش FDTD
326-شبیه سازی آزمون غیر مخرب بتن با استفاده از سیستم GPR به روش FDTD
نمونه سوالات تخصصی رشته کارشناسی علوم سیاسی-حقوق بین الملل اسلامی کد درس: 1223014
نمونه سوالات تخصصی رشته کارشناسی علوم سیاسی
حقوق بین الملل اسلامی کد درس: 1223014
شامل بیش از 12 نمونه سوال به همراه پاسخنامه تستی
از نیمسال اول 89-88 تا نیمسال دوم 95-94
جهت جستجوی بهتر از کد درس استفاده نمایید.
توجه: ممکن است برخی رشته ها مغایرتهایی با مشخصات ذکر شده بالا داشته باشند که در اینصورت در فرم "ارسال دیدگاه" مارا مطلع نمایید.
پیام نور , دانلود رایگان نمونه سوال , دانلود رایگان نمونه سوالات پیام نور با پاسخنامه , دانلود رایگان نمونه سوالات دانشگاه پیام نور , دانلود رایگان نمونه سوالات نیمسال دوم 95-94 پیام نور , نمونه سوالات علوم سیاسی پیام نور , نمونه سوالات پیام نور , نمونه سوالات رشته علوم سیاسی با جواب - رشته علوم سیاسی- نمونه سوالات کارشناسی پیام نور - نمونه سوالات کارشناسی پیام نور با جواب - نمونه سوالات کارشناسی با پاسخنامه- نمونه سوالات کارشناسی علوم سیاسی - رشته علوم سیاسی