چکیده
امروزه با پیشرفت فناوری، سازمان ها به دنبال راه ها و ترفندهایی می گردند که بقایشان را در این عرصه تضمین کنند. سازمان ها می دانند که دیگر بقای آنها تنها در رسیدن به وضعیت سوددهی مداوم نیست و باید به دنبال رقابت و ابزار آن باشند. همچنین می دانند که کلید موفقیت در عصر اطلاعات، اتخاذ تصمیماتی است که بدون تناقض، بهتر و سریع تر در رقابت پیش دستی کند.
یک سازمان در طول حیاتش، داده ایجاد می کند. این داده معمولا پیرامون دارایی، بازاریابی، فروش، منابع انسانی، مدیریت ارتباط با مشتری و … گروه بندی می شوند و هر بخش یک وظیفه جدا در شرکت انجام داده و داده های مرتبط به خود را جمع آوری می کند. این حقیقت سازمان ها را ملزم به جستجوی ابزارهایی برای تسهیل فرایند کسب اثربخش داده ها، پردازش و تحلیل وسیع آنها کرده است تا براساس آن پایه ای را برای کشف دانش جدید بنا نهند.
برای سالیان متوالی از سیستم های اطلاعات مدیریت موجود مانند:MIS,DSS,ES,EIS استفاده می شد اما این سیستم ها قادر به ایجاد یکپارچگی میان داده های پراکنده و ناهمگن و شناسایی مناسب وابستگی های موجود میان داده های جدید نبودند. برای اینکه سازمان ها قادر به واکنش سریع در برابر تغییرات بازار باشند، نیاز به سیستم های اطلاعات مدیریتی دارند که بتوانند از سازمان و محیط آن تحلیل های علت و معلولی مختلف انجام دهند.
بنابراین سازمان ها برای حفظ بقا همزمان با پیشرفت فناوری، باید تسلط بر فناوری های جدیدی مانند هوش تجاری را در کسب وکارها یک الزام و ضرورتی اجتناب ناپذیر تلقی کنند. سیستم های هوش تجاری ابزاری را فراهم می کنند که بر اساس آن نیازهای اطلاعاتی سازمان به شکل مناسبی پاسخ داده شود.
واژه های کلیدی:
هوش تجاری ، ERP ، CRM، مدیریت دانش، سرویس تحلیلی، سرویس گزارش گیری فناوری اطلاعات ، هوش مصنوعی
مقدمه
فناوریهای نوین با سرعتی سرساماور در حال پیشرفت هستند. جوامع به صورت عام و بازار به صورت خاص با شتابی وصف ناپذیر به دنبال فناوریهایی میگردند که در این عرصه پر رقابت حضور و اثر بخشیشان را تضمین کند.
گسترش فناوری اطلاعات در عرصههای سازمانی به سرعت لایههای مختلفی از کاربرد برای سازمانها پدید اورده است که از امور جزیی و کوچک دفتری مانند تایپ و... در فرایندهای عملیاتی گرفته تا کنترل و مدیریت پیچیدهترین فرایندهای تصمیمگیری در فرایندهای استراتژیک سازمان. یکی از این سطوح کاربرد که دو دهه است به صورت جدی مطرح شده و هماینک بسیاری از جنبههای ان پیادهسازی شدهاست، فناوری سیستمهای هوش تجاری است. می توان گفت هوش تجاری هماینک بالاترین سطح از کاربرد فناوری اطلاعات در سازمانهاست.
در این پایاننامه در فصل اول به معرفی هوش تجاری میپردازیم و دلایل استفاده از ان را بررسی میکنیم.
در فصل دوم ابزارها و مفاهیمی را که در هوش تجاری استفاده میشود، تشریح میکنیم.
در فصل سوم معماری هوش تجاری بررسی میشود و یک نمونه معماری کاندیدا برای ادامه پروژه و بخش پیاده سازی پروژه معرفی میشود.
در راستای پیاده سازی این پروژه از BIDSاستفاده شدهاست که در فصل چهارم به معرفی سرویسهای مختلف ان میپردازیم.
در فصل پنجم هم به پیاده سازی بخشهای مختلف هوش تجاری در شیر پوینت میپردازیم.
فصل اخر به جمعبندی مطالب و نتیجهگیری اختصاص دارد.
تعریف هوش تجاری
تعاریف زیادی برای هوش تجاری وجود دارد، اما به طور کلی هوش تجاری به عنوان یک رویکرد جدید در معماری سازمانی مطرح شده است که این معماری بر اساس سرعت در تحلیل اطلاعات به مدیران جهت اتخاذ تصمیمات دقیق و هوشمند کسب و کار در حداقل زمان ممکن کمک می کند. هوش تجاری یک چارچوب کاری شامل فرایندها، ابزار و فناوری های مختلف است که برای تبدیل داده به اطلاعات و اطلاعات به دانش مورد نیاز هستند، که با استفاده از همین دانش مدیران قادر به تصمیم گیری بهتر می شوند و در نتیجه عملکرد سازمان خود را بهبود می بخشند.
با پیاده سازی راهکارهای هوش تجاری فاصله موجود بین مدیران میانی و مدیران ارشد از دیدگاه ارتباط اطلاعاتی از میان خواهد رفت و اطلاعات مورد نیاز مدیران در هر سطح، در لحظه و با کیفیت بالا در اختیار آنها قرار خواهد گرفت. همچنین کارشناسان و تحلیل گران می توانند با استفاده از امکانات ساده، فعالیتهای خود را بهبود بخشند و به نتایج بهتری دست پیدا نمایند.
فهرست مطالب
مقدمه. 1
فصل یکم
اشنایی با هوش تجاری
1-1- تعریف هوش تجاری.. 3
1-2- اهداف زیر ساختی هوش تجاری.. 6
1-3- اهداف کاربردی هوش تجاری در سازمانها 8
1-4- انگیزههای استفاده از هوش تجاری در سازمانها 9
1-4-1- مشکلات تجاری.. 9
1-4-2- مشکلات تکنیکی.. 9
1-5 مشکلات راه اندازی یک سیستم هوش تجاری در سازمانها 10
1-6- نرمافزارهای موجود هوش تجاری.. 12
1-6-1- بررسی نرمافزار Qlik View.. 14
1-6-2- نسخه های مختلف Qlik View.. 17
1-7- وضعیت هوش تجاری در جهان.. 18
فصل دوم
ابزارها و مفاهیم در هوش تجاری
2-1- مراحل هوش تجاری.. 21
2-2- ETL.. 22
2-3- انبارداده DW... 25
2-3-1- معماری مدلسازی داده. 25
2-4- سیستم پردازش تحلیلی برخط OLAP. 28
2-4-1- مدل چند بعدی دادهها 29
2-4-2- حجم دادهای.. 30
2-4-3- مدل داده رابطهای.. 30
2-4-4- عملیات بر روی حجمهای دادهای.. 32
2-4-5- سرورهای OLAP. 33
2-5- پردازش ترکنش برخط OLTP. 35
2-6- دادهکاوی.. 36
2-6-1- دلیل پیدایش دادهکاوی.. 37
2-6-2- مراحل کشف دانش.... 37
2-6-3- توصیف دادهها در دادهکاوی.. 40
2-6-4- مدلهای پیشبینی دادهها 40
2-6-5- مدلها و الگوریتمهای دادهکاوی.. 41
2-7- مدیریت ارتباط با مشتریCRM... 46
2-7-1- موضوعات مورد بحث در CRM... 48
2-7-2- انواع CRM... 51
2-7-3- مزایای مدیریت ارتباط با مشتری برای مشتریان.. 51
2-7-4- مزایای مدیریت ارتباط با مشتری برای سازمانها 52
2-7-5- مراحل ارائه خدمت در مدیریت ارتباط با مشتری.. 52
2-8- برنامه ریزی منابع سازمانیERP. 52
2-8-1- اهداف اصلی ERP. 53
2-8-2- دلایل عمده استفاده از ERP در شرکتها 54
2-8-3- هزینههای پنهان ERP. 55
2-8-4- مزایای ERP. 56
2-8-5- معایب ERP. 57
2-9- عامل هوشمندIA.. 57
2-9-1- بررسی حضور عاملهای نرمافزاری هوشمند در جنبههای مختلف تجارت الکترونیک... 58
2-9-2- عاملهای نرمافزاری در خرید اینترنتی.. 59
2-10- سیستم پشتیبان تصمیمگیریDSS. 59
2-10-1- مزایای DSS. 60
2-10-2- چارچوب توسعهیافته DSS. 60
2-10-3- اجزای DSS. 64
2-11- مدیریت زنجیره تامین SCM... 65
2-11-1- فازهاى اصلى مدیریت زنجیره تامین.. 66
2-11-2- بررسى فناوری تولید و براورد نحوه تامین دانش فنى مورد نیاز. 66
2-11-3- پنج عملکرد براى مدیریت در برابر چالشهاى زنجیره تامین.. 67
2-12- سیستم مدیریت دانش KMS. 68
2-12-1- تعریف مدیریت دانش.... 68
2-12-2- اهداف مدیریت دانش.... 69
فصل سوم
معماری هوش تجاری
3-1- دادهگاه. 70
3-2- ویژگیهای اساسی یک معماری خوب برای هوش تجاری.. 73
3-3- کارکرد BI در سطوح مختلف سازمان.. 74
3-4- زیر ساختهای سختافزاری مورد نیاز برای هوش تجاری.. 76
3-5- فاکتورهای مهم در ایجاد شرایط مطلوب برای هوش تجاری.. 77
3-6- نکات پایهای مهم در ساخت یک سیستم BI در سازمان.. 78
فصل چهارم
سرویسهای هوش تجاری در BIDS
4-1- سرویسهای گزارشگیری.. 81
4-1-1- اجزای سرویسهای گزارشگیری.. 82
4-1-2- سرور گزارش... 83
4-1-3- کاتالوگ ابردادهها 84
4-1-4- طراح گزارش... 84
4-1-5- برنامه وبی مدیریت گزارش... 85
4-1-6- امنیت سرویسهای گزارشگیری.. 86
4-1-7- ابزار پیکربندی سرویسهای گزارشگیری.. 87
4-2- سرویسهای تحلیلی.. 87
4-2-1- امکانات SSAS 2005. 89
4-2-2- معماری.. 89
4-2-3- مدل ابعادی یکپارچهشده (UDM) 90
4-2-4- XML/A, XML و سرویسهای وب.. 90
4-2-5- سرعت، مقیاسپذیری و تداوم. 91
4-2-6- استفادهپذیری.. 91
4-2-7- برنامه نویسی.. 92
4-2-8- پروژههای سرویسهای تحلیلی.. 94
4-3- سرویسهای یکپارچگی.. 94
4-3-1- ویژگیهای جدید SSIS. 96
4-3-2- مبانی SSIS. 97
فصل پنجم
هوش تجاری در شیر پوینت
5-1- معرفی شیرپوینت... 100
5-2- شاخصهای عملکرد کلیدی KPI. 100
5-2-1- تعیین شاخصها 102
5-2-2- تجزیه و تحلیل ناحیهها 102
5-2-3- طبقهبندی شاخصها 103
5-2-4- مشکلات تعیین شاخصها 103
5-2-5- کاربرد شاخصها در هوش تجاری.. 104
5-2-6- عناوین کلیدی هوشمندی در کسبوکار. 105
5-2-7- عامل کلیدی موفقیت... 105
5-3- داشبوردهای مدیریتی.. 106
5-4- مرکز گزارش... 107
5-4-1- و یژگیها و مزایای یکپارچگی.. 108
5-5- سرویس اکسل.. 109
5-5-1- اهداف اصلی مایکروسافت از انتشار سرویس اکسل.. 110
5-6- کاتالوگ دادههای تجاری.. 110
جمعبندی و نتیجهگیری.. 112
منابع و مراجع.. 113