چکیده
گذشته و پیشینهی هر منطقه به فرهنگ و ادبیات عامیانه، آداب و رسوم و باورهای عامه مردم آن بستگی و ارتباط تنگاتنگ دارد.
فرهنگ و فولکلور به عنوان دو مقولهی با ارزش برای شناخت و معرفی یک منطقه میتواند موثر باشد.
بخش بردخون دارای سابقهی فرهنگی غنی و شخصیتهای دینی، علمی، ادبی و شناخته شده در طول سالیان گذشته و مبارزانی دلیر در طول تاریخ تا به امروز بوده است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده...................................................................................................................................... 1
سرآغاز سخن........................................................................................................................... 2
بخش اول: کلیات
بیان مسأله................................................................................................................................. 5
پیشینهی تحقیق ........................................................................................................................ 6
روش کار تحقیق....................................................................................................................... 7
اهداف تحقیق........................................................................................................................... 7
فرضیهها................................................................................................................................... 8
بخش دوم: تعاریف و مفاهیم کلی
واژهی فرهنگ و تعاریف و خصوصیات آن................................................................................. 10
واژهی فولکلور و تعاریف و خصوصیات آن................................................................................ 12
فرهنگ و ادبیات عامیانه............................................................................................................. 15
ضرورت بررسی فرهنگ و ادبیات عامیانه.................................................................................... 17
بخش سوم: معرفی بخش بردخون
سرآغازی بر بخش سوم............................................................................................................. 19
گفتار اول................................................................................................................................. 20
وجه تسمیه و علت نام گذاری بردخون...................................................................................... 20
حدود و وسعت........................................................................................................................ 21
جایگاه و موقعیت جغرافیایی شهر بردخون.................................................................................. 22
جمعیت.................................................................................................................................... 22
جزایر موجود در منطقهی حفاظت شدهی مند............................................................................... 23
آب و هوا و پوشش گیاهی......................................................................................................... 24
ساختار شهری شهر بردخون....................................................................................................... 25
معرفی برخی روستاهای شهر بردخون......................................................................................... 27
گفتار دوم................................................................................................................................. 29
سابقهی فرهنگی و شخصیتهای فرهنگی منطقهی بردخون........................................................... 29
مکتب و مکتب خانه.................................................................................................................. 30
برخی اصطلاحات مکتب خانه.................................................................................................... 32
صلوات نامه.............................................................................................................................. 33
آموزش و پرورش در منطقهی بردخون........................................................................................ 36
امام زادههای بخش بردخون....................................................................................................... 37
امیر دیوان................................................................................................................................. 37
معرفی برخی شاعران محلی منطقه.............................................................................................. 38
مفتون....................................................................................................................................... 39
مجید عابدی............................................................................................................................. 42
عبدالله قاسمی........................................................................................................................... 44
حسن جمال زاده....................................................................................................................... 45
سمیه محمودی.......................................................................................................................... 48
ظهیر محمودی.......................................................................................................................... 50
گفتار سوم................................................................................................................................ 53
سابقهی تاریخی منطقهی بردخون................................................................................................ 53
منطقهی بردخون از نگاه تاریخ.................................................................................................... 54
مبارزان دیروز و امروز بخش بردخون......................................................................................... 55
خالوحسین بردخونی ................................................................................................................ 55
سردار شهید، یوسف بردستانی.................................................................................................... 60
شهدای بخش بردخون............................................................................................................... 62
بخش چهارم: ادبیات عامیانه
سرآغازی بر بخش چهارم.......................................................................................................... 64
گفتار اول................................................................................................................................. 65
بررسی اجمالی زبان، گویش و لهجه........................................................................................... 65
بررسی گویش مردم بخش بردخون............................................................................................. 66
تاثیر لغات بیگانه....................................................................................................................... 69
ویژگیهای گفتاری.................................................................................................................... 72
گفتار دوم ................................................................................................................................ 76
سخنی دربارهی لالاییها............................................................................................................ 76
نمونهای از اشعار لالایی............................................................................................................. 78
شعرهای نوازش........................................................................................................................ 82
بیت و بیت خوانی..................................................................................................................... 84
نمونههایی از ابیات بیت خوانی................................................................................................... 84
شروه و جایگاه ادبی آن............................................................................................................. 88
نمونههایی از اشعار شروه........................................................................................................... 92
چاووشی.................................................................................................................................. 93
نمونههایی از اشعار چاووشی...................................................................................................... 95
چاووش نامهی بازگشت............................................................................................................ 98
گفتار سوم ............................................................................................................................... 98
سرآغازی بر باورها و عقاید عامیانه............................................................................................. 98
باورها و عقاید عامیانهی مردم منطقهی بردخون.......................................................................... 101
باورهای رایج دربارهی زنان..................................................................................................... 101
باورهای رایج دربارهی خردسالان و فرزندان.............................................................................. 103
مهمان.................................................................................................................................... 105
داغ کردن............................................................................................................................... 106
باورهای گوناگون دیگر............................................................................................................ 106
انواع بیماریها و شیوهی درمان آنها.......................................................................................... 109
ضرب المثل........................................................................................................................... 110
برخی ضرب المثلها............................................................................................................... 111
گفتار چهارم .......................................................................................................................... 116
سرآغازی بر بازیهای بومی- محلی.......................................................................................... 116
بازیهای بومی – محلی.......................................................................................................... 117
خروس جنگی........................................................................................................................ 117
کنده بازی............................................................................................................................... 117
کی بود؟ کی بود؟................................................................................................................... 118
گُو بازی................................................................................................................................. 118
کُل گنج.................................................................................................................................. 119
ره بی ره................................................................................................................................ 119
کیلی...................................................................................................................................... 121
خیار گرگو............................................................................................................................. 121
هفت سنگ............................................................................................................................. 122
کاوک بازی............................................................................................................................ 122
کت کتو................................................................................................................................. 122
کُتُر........................................................................................................................................ 123
تیله بازی (تیرمیه)................................................................................................................... 123
شنبه، یکشنبه........................................................................................................................... 124
غذاهای محلی........................................................................................................................ 125
معرفی غذاهای محلی.............................................................................................................. 126
طرز تهیّه و پخت برخی از غذاهای محلی................................................................................. 126
گیاهان دارویی محلی.............................................................................................................. 128
داروهای محلی....................................................................................................................... 129
سبزیهای محلی..................................................................................................................... 130
بادهای محلی......................................................................................................................... 130
انواع بادها.............................................................................................................................. 131
صنایع دستی........................................................................................................................... 133
چوکه بافی............................................................................................................................. 133
حصیربافی.............................................................................................................................. 134
صنایع دستی دیگر.................................................................................................................. 135
سازههای محلی....................................................................................................................... 137
گفتار پنجم............................................................................................................................. 138
خرما...................................................................................................................................... 138
باغ و نخلستان و اصطلاحات مربوط به آن................................................................................ 139
انواع نخل و خرما................................................................................................................... 141
سرآغازی بر خیش، خرمن و درو............................................................................................. 142
خیش، درو و خرمن کوبی....................................................................................................... 143
درو....................................................................................................................................... 144
چند اصطلاح کشاورزی........................................................................................................... 146
دریا و صید و صیادی.............................................................................................................. 147
ابزار، وسایل واصطلاحات صیادی............................................................................................ 148
انواع صید............................................................................................................................... 149
ماهیهای محلی...................................................................................................................... 150
گوجه فرنگی.......................................................................................................................... 151
مراحل کاشت گوجه فرنگی..................................................................................................... 152
مرحلهی برداشت گوجه فرنگی................................................................................................ 154
کوخَت................................................................................................................................... 156
گفتار ششم............................................................................................................................. 157
خواستگاری، عقد و عروسی..................................................................................................... 157
مراسم باران خواهی................................................................................................................. 158
ماه رمضان.............................................................................................................................. 161
استقبال و بدرقهی حاجی......................................................................................................... 162
ماه محرم و صفر..................................................................................................................... 163
عَلَم و عَلَمداران...................................................................................................................... 164
گفتار هفتم ............................................................................................................................ 166
سخنی دربارهی واژگان............................................................................................................ 166
واژگان................................................................................................................................... 167
بخش پنجم: نتیجه گیری
گفتار اول .............................................................................................................................. 217
نتیجه گیری............................................................................................................................ 217
پیشنهادها............................................................................................................................... 220
گفتار دوم ............................................................................................................................. 221
تصاویر.................................................................................................................................. 221
منابع و مآخذ
منابع فارسی........................................................................................................................... 226
مقاله ها.................................................................................................................................. 227
جدول آوانگاری..................................................................................................................... 228
چکیدهی انگلیسی................................................................................................................... 229